Ita haree saida mak akontese iha koko sabór husi MAP-SoL

Iha kompetisaun koko sabór fehuk midar ne’ebé halo husi agrikultór ho peskizadór MAP-SoL sira ne’ebé konsentra hamutuk iha Sentru Peskiza Loes iha fulan kotuk ba.

Iha varidade oin sanulu mak halo komparasaun kona-ba nia sabór midar, testura, no maran, antes varidade oin rua hetan apresiasaun – ida varidade kór roxo no ida seluk varidade kór laranja.

Koordenadór Sentru, Peskiza Leandro Pereira haktuir katak koko sabór ne’e halo tinan-tinan ba kada espesies prinsipál oin lima ne’ebé iha – forerai, hare, batar, ai-farina ho fehuk midar.

“Koko sabór hanesan parte prinsipál husi MAP-SoL nia programa peskiza hodi determina kona-ba varidade ida ne’ebé mak sabór diak liu no fó produsaun aas liu antes atu halo lansamentu.

“Iha testu ne’e ita inklui varidade lokál oioin, varidade ne’ebé lansa tiha ona no mos varidade foun hodi haree ida ne’ebé mak agrikultór sira prefere liu,” tenik nia.

“Varidade hotu-hotu MAP-SoL nian ne’ebé lansa tiha ona, inklui Hohrae 1, 2, ho 3, liu tiha ona prosesu koko sabór iha tempu liu ba.”

“Koko sabór hanesan parte prinsipál husi MAP-SoL nia programa peskiza hodi determina kona-ba varidade ida ne’ebé mak sabór diak liu no fó produsaun aas liu antes atu halo lansamentu”

Husi varidade fehuk midar oin 10 ne’ebé koko iha Loes, iha oin lima mak nia kór laran laranja, haat kór mutin no ida mak kór roxo.

Ida ne’e hanesan tempu primeira vez ne’ebé inklui mos varidade ‘lokál Baucau’ nian kór roxo iha peskiza MAP-SoL, no rezultadu hatudu katak varidade ida ne’e nia sabór diak liu hotu.

“Hau gosta fehuk midar kór laran roxo tanba nia sabór midar – Hau hakarak atu kuda varidade ida ne’e,” tenik Carolino, agrikultór ida husi distritu Liquiça.

“Hau gosta ida kór laran roxo tanba nia sabór midar no testura diak,” tenik agrikultór ida seluk, Restu do Santos.

Farmers and MAF-SoL researchers tasting the different sweet potato varieties

Koko sabór fehuk midar

Varidade ne’ebé hetan pozisaun segundu mak fehuk midar kór laran laranja ne’ebé koñese ho naran CIP 83 no iha vitamina A makaas, foin dadaun ne’e koko mos ona iha agrikultór sira-nia to’os.

Agrikultór liu husi nain 50 mak kuda ona varidade CIP 83 hamutuk ho sira-nia varidade fehuk midar lokál iha tinan ida ne’e no tinan kotuk ba iha kanteru kikoan atu haree karik sira gosta ka lae. Ida ne’e hanesan parte importante ida husi testu antes halo lansamentu ba varidade foun.

Advisor Peskiza, Rob Williams haktuir katak liu husi kuda varidade foun, sei ajuda agrikultór sira atu aumenta diversidade jenétiku fehuk midar iha Timor-Leste.

“Ho maneira ida ne’e, diversidade habelar husi sentru peskiza ba iha agrikultór sira-nia to’os iha teritóriu laran tomak, ne’ebé sei aumenta diversidade jenétiku nasionál,” tenik nia.

Leave a Reply

You must be logged in to post a comment.